facebook
Παιδί / Θέματα ανάπτυξης

Σύνδρομο Άσπεργκερ

Τι είναι το Σύνδρομο Asperger;
  • Είναι μια νευρολογικής φύσεως διαταραχή, που ανήκει στο φάσμα των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών
  • Διάγνωση για την διαταραχή Asperger δίνεται σε άτομα που εμφανίζουν κάποια αυτιστικά στοιχεία χωρίς όμως να καλύπτουν όλα τα κριτήρια για την διάγνωση του αυτισμού. 
  • Η ονομασία της διαταραχής προέρχεται από τον Hans Asperger, έναν Αυστριακό παιδίατρο που πρωτοπεριέγραψε μία ομάδα παιδιών που είχαν πολλές ικανότητες αλλά ταυτόχρονα αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση.
  • Ένα στα 250 παιδία παρουσιάζει το σύνδρομο, με συχνότερη εμφάνιση στα αγόρια.
Ποια είναι τα αίτια του συνδρόμου Asperger;

Τα ακριβή αίτια του συνδρόμου είναι ακόμα άγνωστα. Παράγοντες που φαίνεται να σχετίζονται είναι:
  • Νευροβιολογικοί παράγοντες: Αλλοιώσεις/βλάβες στους εγκεφαλικούς ιστούς. Δομικές και λειτουργικές διαφορές σε συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου που επηρεάζουν την ικανότητα της επικοινωνίας.
  • Κληρονομική συνιστώσα: έρευνες δείχνουν ότι σε κάποιες περιπτώσεις ατόμων με ΑΣ υπάρχει συσχέτιση με άλλες ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη.
  • Οι έρευνες επιπλέον εξετάζουν την επίδραση των περιβαλλοντικών παραγόντων στην ανάπτυξη της εγκεφαλικής δραστηριότητας και την συσχέτιση με την εμφάνιση του συνδρόμου.
Πολλοί άνθρωποι θεωρούν εσφαλμένα ότι το ΑΣ είναι αποτέλεσμα λανθασμένων γονεικών στρατηγικών. Είναι μια νευροβιολογική διαταραχή τα αίτια της οποίας δεν έχουν γίνει ακόμα πλήρως κατανοητά.

Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα ενός ατόμου με Asperger διακυμαίνονται από ήπια έως βαριά; Ενώ διαφοροποιούνται ακόμα τα συμπτώματα που εμφανίζονται από άτομο σε άτομο με το ίδιο σύνδρομο. Μερικά κοινά συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:
  • Κοινωνικές δυσκολίες: δυσκολίες στο να κάνουν φίλους, κοινωνικά μη αποδεκτή συμπεριφορά, δυσκολία στο να δείχνουν ενσυναίσθηση σε άλλα άτομα. Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση. Σε αντίθεση με τα παιδιά με αυτισμό, τα παιδιά με Asperger ενδιαφέρονται για κοινωνική επαφή αλλά παρουσιάζουν αδεξιότητα στην προσέγγιση των άλλων. έλλειψη κατανόησης των κοινωνικών κανόνων,  κυριολεκτική ερμηνεία όσων λένε οι άλλοι, αδυναμία κατανόησης της γλώσσας. Το παιδί με σύνδρομο Asperger μπορεί να προσεγγίζει τους άλλους αλλά με ένα ιδιόμορφο τρόπο.
  • Μη φυσιολογικά πρότυπα επικοινωνίας: ακατάλληλη χρήση της γλώσσας του σώματος, ασυνήθιστος τρόπος ομιλίας, δυσκολία με την εναλλαγή λόγου και πληροφοριών σε μια συζήτηση.
  • Δραστηριότητες: άκαμπτη εμμονή σε ρουτίνες, δυσκολία κατανόησης και αποδοχής αλλαγών, επίμονο ενδιαφέρον και ενασχόληση με ένα συγκεκριμένο θέμα ή δραστηριότητα.
  • Αισθητηριακή ευαισθησία: ασυνήθιστη ευαισθησία σε αισθητηριακά ερεθίσματα όπως ευαισθησία στους ήχους, στο άγγιγμα, ή προτίμηση στο να φοράνε ρούχα από συγκεκριμένο υλικό.
  • Κινητική αδεξιότητα: παραδείγματα περιλαμβάνουν φτωχό προσανατολισμό, δυσκολία στην ισσοροπία και τη γραφή .
  • Συχνά παρουσιάζουν διάσπαση προσοχής.
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι σε αντίθεση με τα άτομα με αυτισμό, τα άτομα με σύνδρομο Asperger πιθανόν να μην εμφανίσουν καθυστέρηση στην γλωσσική τους ανάπτυξη; Συνήθως έχουν καλή ικανότητα γραμματικής και ανεπτυγμένο λεξιλόγιο από μικρή ηλικία. Τέλος, συχνά δεν υπάρχουν εμφανή ελλείμματα στην γνωστική ανάπτυξη.

Ποια είναι τα διαγνωστικά κριτήρια;

 Το σύνδρομο Asperger μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να διαγνωσθεί. Παιδία με ΑΣ έχουν καλή λειτουργικότητα κι έτσι είναι εύκολο να μεταφράσουμε την συμπεριφορά τους σε απλή ‘‘ιδιοτροπία’’.

Ποια είναι η θεραπεία;
Ένα παιδί μπορεί να επωφεληθεί από εκπαιδευτική και συμπεριφορική παρέμβαση και υποστήριξη. Αυτές οι παρεμβάσεις θα πρέπει να είναι εξατομικευμένες με βάση τις μοναδικές δυνατότητες και τις αδυναμίες του κάθε ατόμου. Τα άτομα με σύνδρομο Asperger μπορεί να ωφεληθούν από την:
  1. Επεξεργασία συναισθήματος
  2. Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων.
  3. Εκμάθηση κοινωνικών κανονων.
  4. Συμμετοχή σε οργανωμένες, δομημένες δραστηριότητες με επίβλεψη, όπου δίνονται ευκαιρίες για κοινωνική αλληλεπίδραση και εξοικίωση με τη δημιουργία διαπροσωπικων σχέσεων.
  5. Λογοθεραπία.
  6. Υποστηρικτική ψυχοθεραπεία με στόχο την αντιμετώπιση συνοδών προβλημάτων όπως συναισθήματα ματαίωσης, κατάθλιψης, άγχους.
  7. Εξειδικευμένη συμπεριφορική παρέμβαση για την μείωση προβληματικών συμπεριφορών, όπως στερεοτυπίες, εμμονές, ξεσπάσματα.
  8. Παρέμβαση στη σχολική δομή.
  9. Φαρμακευτική θεραπεία για την επίλυση προβληματικών συμπεριφορών που σχετίζονται με το σύνδρομο, αποφεύγεται για μικρά παιδιά.
Οδηγίες προς τους γονείς
  1. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τους λόγους για τους οποίους το παιδί σας ενεργεί όπως ενεργεί (πιθανό άγχος, ντροπή για κοινωνική επαφή)
  2. Εξηγήστε στο παιδί ποια είναι η αρμόζουσα συμπεριφορά
  3. Καθορίστε απλούς ξεκάθαρους και κατανοητούς κανόνες
  4. Ενισχύστε το παιδί κάθε φορά που ακολουθεί τους κανόνες
  5. Μιλάτε πάντα με σαφήνεια στο παιδί
  6. Ενθαρρύνεται το παιδί να συμμετέχει σε νέες εμπειριες
  7. Διευκολύνετε το παιδί να μάθει να είναι ευέλικτο στις συνήθειές του
  8. Δημιουργήστε κατάλληλες συνθήκες για γνωριμία και δημιουργία σχέσεων
Οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς
  1. Ενθαρρύνετε τη συμμετοχή του παιδιού στις δραστηριότητες της τάξης
  2. Δημιουργείστε καταστάσεις μαθησιακής συνεργασίας
  3. Εξασφαλίστε την προσοχή του παιδιού
  4. Χρησιμοποιήστε κάποιο από τα ενδιαφέροντά του ως ευκαιρία μάθησης
  5. Οργανώστε το πρόγραμμά του μέσα από οπτικοποιημένο υλικό
  6. Δείξτε σεβασμό στην ανάγκη του παιδιού να διατηρήσει τις συνήθειές του
  7. Προστατέψτε το παιδί από την κακομεταχείρηση και κοροϊδία
  8. Ενισχύστε την ένταξή του στις ομάδες συνομηλίκων
  9. Καθορίστε σαφείς κανόνες και επιθυμητές και μη συμπεριφορές
  10. Παραμείνετε ήρεμος, προβλέψιμος, υπομονετικός στη συναναστροφή σας με το παιδί
  11. Κατανοήστε το άγχος του
  12. Σημειώστε τυχόν αλλαγές στην συμπεριφορά του και συναισθηματικά ξεσπάσματα
Κέντρα ενημέρωσης στην Ελλάδα

Σύλλογος Ελλήνων Ενήλικων Αυτιστικών-Asperger’s
Πανεπιστημίου 67, 10564 Αθήνα
Τηλεφωνικό Κέντρο 210-9639166 
e-mail: info@aspergerhellas.org.
 
Νοσοκομείο Παίδων “Η Αγία Σοφία”
Θηβών και Παπαδιαμαντοπούλου, 11527 Αθήνα
Τηλεφωνικό Κέντρο210-213 2013000 και  213 2013124
Ε-mail : info@paidon-agiasofia.gr
 
Προτεινόμενα Βιβλία
Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό».
Λογοτεχνικό βιβλίο με πολύχρωμη εικονογράφηση.
Εκδόσεις Πατάκη.
 
Συμπερασματικά

Το σύνδρομο Asperger χαρακτηρίζεται από εξασθένηση της ικανότητας της κοινωνικής αμοιβαιότητας, δυσκολίες στην επικοινωνία και ένα σύνολο συγκεκριμένων ενδιαφερόντων, συχνά ιδιαίτερα ασυνήθιστα. Η κλινική παρουσίαση έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τον αυτισμό και ιδίως με τον αυτισμό υψηλής λειτουργίας. Η διάγνωση δεν βασίζεται σε κάποιο σταθμισμένο τεστ. Τέλος η θεραπεία του αυτισμού βασίζεται στην εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων και έπειτα προσανατολίζεται με βάση τις ανάγκες του κάθε ατόμου.